Is kratom legaal?

Kratom is een plant met een lange geschiedenis van traditioneel gebruik. Het afgelopen decennium hebben kratombladeren in poedervorm op grote schaal de Europese markten veroverd. Inmiddels wordt kratom door veel mensen gebruikt als zelfmedicatie, ter vervanging van farmaceutische opioïden of vanwege de mild stimulerende, stemming verbeterende of ontspannende effecten. De populariteit van het poeder heeft er echter ook voor gezorgd dat het onder de aandacht kwam van de diverse regelgevende Europese instanties, wat heeft geleid tot regelgevingen en in sommige Europese landen zelfs tot een verbod. Of kratom legaal blijft in het merendeel van de Europese landen is nog maar de vraag.

Houd kratom legaal!

Met kratomgebruikers die het kruid vaak gebruiken voor zelfmedicatie, wordt echter geen rekening gehouden, ook al kan de regelgeving voor hen ernstige gevolgen hebben (vooral wanneer er boetes of straffen kunnen worden opgelegd). Dit zal bovendien leiden tot verdere criminalisering van zowel het kruid als de gebruikers ervan.

De afgelopen tien jaar is er veel onderzoek beschikbaar gekomen dat wijst op de beperkte risico’s van kratom, en op de therapeutische voordelen ervan. Dit zou moeten leiden tot verder onderzoek, en juist niet tot nog meer regelgeving. We vragen de EU-autoriteiten daarom om kratom legaal te houden binnen de grenzen van de EU en, conform de aanbevelingen van de WHO, om het gebruik ervan te monitoren en te evalueren, in plaats van stappen te nemen richting volledige regulering van dit kruid op de Europese markten.

De laatste jaren is de effectiviteit van kratom officieel erkend. Dit heeft bijvoorbeeld geleid tot legalisering van kratom als traditioneel medicijn in Thailand. Ook hebben diverse Amerikaanse staten de “Kratom Consumer Protection Acts” geïmplementeerd en een recente beoordeling door het comité van experts inzake drugsverslaving van de WHO, onderschrijft de therapeutische waarde van kratom voor zelfmedicatie en als traditioneel medicijn. De WHO heeft zelfs geconcludeerd dat er “onvoldoende bewijs is om een kritische evaluatie van kratom aan te bevelen”.

Europese wetgeving

Ongeacht de bovengenoemde internationale conclusies, is de Europese wetgeving met betrekking tot kratom alle denkbare richtingen opgeschoten: van een totaal verbod als geregistreerde stof (bijvoorbeeld Denemarken 2009, Polen 2009, Estland 2015, Luxemburg 2015), tot het labelen van het kruid als een illegale Nieuwe Psychoactieve Substantie (NPS) (bijvoorbeeld Portugal 2013, Frankrijk 2020). Andere landen proberen kratom te reguleren door het te labelen als medicijn (IJsland, Finland) of gewoonweg als “niet geschikt voor menselijk gebruik” (Duitsland). We zijn er onlangs achter gekomen dat zowel België (FOD) als Nederland (NVWA) kratom proberen te reguleren door middel van de Europese richtlijn ‘Novel Food’ (nieuw voedingsmiddel), in een poging om de import en verkoop van kratom te verbieden.

De meeste landen labelen kratom als een gevaar voor de volksgezondheid. Dit is vaak gebaseerd op niet-onderbouwde rapporten en aannames. Traditioneel gebruik op de lange termijn heeft duidelijk aangetoond dat kratom veilig is. Zelfs de incidenten die tot nu zijn gemeld met kratom laten zien dat er sprake is van slechts twee doden (een sterfgeval in Noord-Amerika en een in Europa) waarbij kratom het enige middel was dat werd gebruikt.

Een verbod op kratom zal ernstige gevolgen hebben voor zowel gebruikers als voor de markt, en het zal leiden tot de ondermijning van de mogelijkheid om kratom te reguleren vanuit het perspectief van de volksgezondheid. We hebben in het verleden vaak genoeg fouten gezien wat betreft psychoactieve plantclassificatie en er is geen reden om met kratom dezelfde fout te maken.

Opvolgen aanbevelingen WHO

Kratom heeft veelbelovende therapeutische waarden laten zien die zwaarder wegen dan de gezondheidsrisico’s. Maar zonder een juridisch kader, gedegen evaluaties en goede regelgeving voor consumenten, zal dit geschenk van de natuur aan de mens niet worden erkend in Europa. We vragen daarom de betrokken Europese autoriteiten om op te houden met het verder criminaliseren van kratom en de aanbevelingen op te volgen die zijn verstrekt door de WHO zodat kratom legaal kan blijven.